Próba trwa dwa dni. W czasie treningu i próby obowiązuje uprząż szorowa, jednolita dla wszystkich ogierów uczestniczących w treningu i próbie. Pożądane jest mierzenie czasu przy użyciu fotokomórki.
Dzień pierwszy:
Próba na czworoboku wg załączonego programu.
Próba na czworoboku przeprowadzona jest w pojeździe lekkim, 2-osiowym, o dwóch dyszlach. Pojazd maratonowy jednokonny ze sprawnym hamulcem.
Lp. Ocenione elementy 1. A – wjazd kłusem roboczymX – zatrzymanie, ukłon utrzymanie linii prostejnieruchomość 2. XGCM – kłus roboczy utrzymanie rytmu i impulsu 3. MXK – wydłużyć wykrokKAF – kłus roboczy poszerzenie wykroku, utrzymanie impulsu. Przejścia 4 FXH – wydłużyć wykroHCM – kłus roboczy poszerzenie wykroku, utrzymanie impulsu. Przejścia 5. MXK – stęp pośredni regularność i długość wykroku 6. KAF – kłus roboczy utrzymanie rytmu. Postawa 7. FXH – stęp pośredni regularność i długość wykroku 8. HCMBRAD – kłus roboczy utrzymanie rytmu. Postawa 9. D – koło w prawo o średnicy 20 mD – koło w lewo o średnicy 20 m regularność, dokładność figury. Zgięcie na kołach 10. DX – kłus roboczyX – zatrzymanie, ukłon utrzymanie linii prostej,nieruchomość Opuścić czworobok stępem pośrednim Oceny ogólne 1. Chody stęp Obszerność, regularność, swoboda i takt 10 2. Chody kłus Obszerność, regularność, swoboda i takt 10 3. Impuls Chęć do ruchu naprzód, zaangażowanie zadu 10 4. Posłuszeństwo Reakcja na pomoce, współpraca z powożącym, przepuszczalność 10 5. Przydatność do pracy w zaprzęgu Utrzymanie rytmu, jezdność w zaprzęgu 10 Maksymalna liczba punktów 50 Skala ocen:
10 pkt. – ocena wybitna
9 pkt. – ocena bardzo dobra
8 pkt. – ocena dobra
7 pkt. – ocena zadawalająca
6 pkt. – ocena dostateczna
5 pkt. – ocena mierna
4 pkt. – ocena nie zadawalająca
3 pkt. – ocena złaPunkty bonifikacyjne przyznaje się według poniższej tabeli:
Punkty czworobokowe Punkty bonifikacyjne 48,5 – 50,0 10,0 pkt. 46,5 – 48,0 9,5 pkt. 44,5 – 46,0 9,0 pkt. 42,5 – 44,0 8,5 pkt. 40,5 – 42,0 8,0 pkt. 38,5 – 40,0 7,5 pkt. 36,5 – 38,0 7,0 pkt. 34,5 – 36,0 6,5 pkt. 32,5 – 34,0 6,0 pkt. 30,5 – 32,0 5,5 pkt. 28,5 – 30,0 5,0 pkt. 26,5 – 28,0 4,5 pkt. 24,5 – 26,0 4,0 pkt. 22,5 – 24,0 3,5 pkt. 20,5 – 22,0 3,0 pkt. 18,5 – 20,0 2,5 pkt. 16,5 – 18,0 2,0 pkt. 14,5 – 16,0 1,5 pkt. 14 i mniej dyskwalifikacja Próba szybkości w kłusie na dystansie 1 km.
Teren płaski, podłoże naturalne (piaszczyste, żwirowe, trawiaste). Pojazd jak w próbie na czworoboku.
Najlepszy wynik, za który przyznaje się maks. ilość punktów bonifikacyjnych (10 pkt.), ustala się na 2 min 59 sek. Przejazd w czasie krótszym niż 2 min 59 sek nie jest nagradzany dodatkowymi punktami bonifikacyjnymi. Przekroczenie czasu 3 min 50 sek – dyskwalifikacja. Każde przejście przez ogiera z kłusa do galopu na 5 foulee jest karane dodaniem do uzyskanego czasu 5 sekund. Po 5 przejściach do galopu na 5 foulee następuje dyskwalifikacja.Norma czasu Norma czas udla złych warunków pogodowych Czas od Czas do Pkt. Czas od Czas do Pkt. i mniej 0:02:59 10,0 i mniej 0:03:17 10,0 0:03:00 0:03:02 9,5 0:03:18 0:03:20 9,5 0:03:03 0:03:05 9,0 0:03:21 0:03:23 9,0 0:03:06 0:03:08 8,5 0:03:24 0:03:26 8,5 0:03:09 0:03:11 8,0 0:03:27 0:03:29 8,0 0:03:12 0:03:14 7,5 0:03:30 0:03:32 7,5 0:03:15 0:03:17 7,0 0:03:33 0:03:35 7,0 0:03:18 0:03:20 6,5 0:03:36 0:03:38 6,5 0:03:21 0:03:23 6,0 0:03:39 0:03:41 6,0 0:03:24 0:03:26 5,5 0:03:42 0:03:44 5,5 0:03:27 0:03:29 5,0 0:03:45 0:03:47 5,0 0:03:30 0:03:32 4,5 0:03:48 0:03:50 4,5 0:03:33 0:03:35 4,0 0:03:51 0:03:53 4,0 0:03:36 0:03:38 3,5 0:03:54 0:03:56 3,5 0:03:39 0:03:41 3,0 0:03:57 0:03:59 3,0 0:03:42 0:03:44 2,5 0:04:00 0:04:02 2,5 0:03:45 0:03:47 2,0 0:04:03 0:04:05 2,0 0:03:48 0:03:50 1,5 0:04:06 0:04:08 1,5 0:03:51 i więcej dyskwa-lifikacja 0:04:09 i więcej dyskwa-lifikacja
Dzień drugi
Próba wytrzymałości.
Wymagany chód: kłus. Dystans 2 km. Teren płaski, podłoże naturalne (piaszczyste, żwirowe, trawiaste). Próba odbywa się w pojeździe z dwoma dyszelkami o długości zgodnej z regułami powożenia. Pojazdy muszą spełniać podstawowe warunki bezpieczeństwa. Obciążenie równe 100 % masy ciała ogiera (masa pojazdu + powożącego + ładunek).
Najlepszy wynik, za który przyznaje się maksymalną ilość punktów bonifikacyjnych (10 pkt.), ustala się na 6 min 09 sek. Przejazd w czasie krótszym niż 6 min 09 sek nie jest nagradzany dodatkowymi punktami bonifikacyjnymi. Przekroczenie czasu 7 min 51 sek – dyskwalifikacja. Każde przejście przez ogiera z kłusa do galopu na 5 foulee jest karane dodaniem do uzyskanego czasu 5 sekund. Po 5 przejściach do galopu na 5 foulee następuje dyskwalifikacja.Norma czasu Norma czasu
dla złych warunków pogodowychCzas od Czas do Pkt. Czas od Czas do Pkt. i mniej 0:06:09 10,0 i mniej 0:06:46 10,0 0:06:10 0:06:15 9,5 0:06:47 0:06:52 9,5 0:06:16 0:06:21 9,0 0:06:53 0:06:58 9,0 0:06:22 0:06:27 8,5 0:06:59 0:07:04 8,5 0:06:28 0:06:33 8,0 0:07:05 0:07:10 8,0 0:06:34 0:06:39 7,5 0:07:11 0:07:16 7,5 0:06:40 0:06:45 7,0 0:07:17 0:07:22 7,0 0:06:46 0:06:51 6,5 0:07:23 0:07:28 6,5 0:06:52 0:06:57 6,0 0:07:29 0:07:34 6,0 0:06:58 0:07:03 5,5 0:07:35 0:07:40 5,5 0:07:04 0:07:09 5,0 0:07:41 0:07:46 5,0 0:07:10 0:07:15 4,5 0:07:47 0:07:52 4,5 0:07:16 0:07:21 4,0 0:07:53 0:07:58 4,0 0:07:22 0:07:27 3,5 0:07:59 0:08:04 3,5 0:07:28 0:07:33 3,0 0:08:05 0:08:10 3,0 0:07:34 0:07:39 2,5 0:08:11 0:08:16 2,5 0:07:40 0:07:45 2,0 0:08:17 0:08:22 2,0 0:07:46 0:07:51 1,5 0:08:23 0:08:28 1,5 0:07:52 i więcej dyskwa-lifikacja 0:08:29 i więcej dyskwa-lifikacja Próba szybkości w stępie.
Warunki dotyczące pojazdu, uprzęży, obciążenia i podłoża, jak w próbie wytrzymałości. Dystans 500 m. Norma czasu 3 min 45 sek. Przejazd w czasie krótszym niż 3 min 45 sek nie jest nagradzany dodatkowymi punktami bonifikacyjnymi. Przekroczenie czasu 4 min 53 sek – dyskwalifikacja. Każde przejście przez ogiera ze stępa do kłusa na 5 kroków jest karane dodaniem do uzyskanego czasu 5 sekund. Po 5 przejściach do kłusa na 5 kroków następuje dyskwalifikacja.
Norma czasu Norma czasu dla złych warunków pogodowych Czas od Czas do Pkt. Czas od Czas do Pkt. i mniej 0:03:45 10,0 i mniej 0:04:08 10,0 0:03:46 0:03:49 9,5 0:04:09 0:04:12 9,5 0:03:50 0:03:53 9,0 0:04:13 0:04:16 9,0 0:03:54 0:03:57 8,5 0:04:17 0:04:20 8,5 0:03:58 0:04:01 8,0 0:04:21 0:04:24 8,0 0:04:02 0:04:05 7,5 0:04:25 0:04:28 7,5 0:04:06 0:04:09 7,0 0:04:29 0:04:32 7,0 0:04:10 0:04:13 6,5 0:04:33 0:04:36 6,5 0:04:14 0:04:17 6,0 0:04:37 0:04:40 6,0 0:04:18 0:04:21 5,5 0:04:41 0:04:44 5,5 0:04:22 0:04:25 5,0 0:04:45 0:04:48 5,0 0:04:26 0:04:29 4,5 0:04:49 0:04:52 4,5 0:04:30 0:04:33 4,0 0:04:53 0:04:56 4,0 0:04:34 0:04:37 3,5 0:04:57 0:05:00 3,5 0:04:38 0:04:41 3,0 0:05:01 0:05:04 3,0 0:04:42 0:04:45 2,5 0:05:05 0:05:08 2,5 0:04:46 0:04:49 2,0 0:05:09 0:05:12 2,0 0:04:50 0:04:53 1,5 0:05:13 0:05:16 1,5 0:04:54 i więcej dyskwa-lifikacja 0:05:17 i więcej dyskwa-lifikacja UWAGA!
- W przypadku złych warunków podczas przeprowadzanie próby dzielności (pogoda, podłoże) Komisja Oceny ma prawo złagodzić normy czasowe poszczególnych elementów próby (maksymalnie o 10%).
- W przypadku objawów złego samopoczucia ogiera podczas próby (np. kolka moczowa, kulawizna) Komisja Oceny ma prawo wycofać ogiera z próby.
- W przypadku, gdy wyniki osiągane przez jednego z ogierów w poszczególnych elementach próby znacznie odbiegają od rezultatów pozostałych ogierów w stawce, Komisja Oceny ma prawo wycofać ogiera z próby.
- Dyskwalifikacja w jednym z elementów próby (1 punkt bonifikacyjny za którykolwiek z elementów próby) oznacza automatyczną dyskwalifikację w wynikach końcowych próby dzielności – ogier nie kończy próby.
Na wynik próby składają się oceny wystawione przez Kierownika Zakładu Treningowego na podstawie obserwacji w trakcie treningu, ocen komisji wystawionych podczas dwu dni próby i ocen obcego powożącego dokonującego oceny na 8-14 dni przed próbą. Oceny obcego powożącego wystawiane są na podstawie przejazdu próby na czworoboku i ocenie tych samych elementów, które następnie oceni Komisja. Oceny obcego powożącego są przeliczane tak samo jak oceny Komisji. Oceny te są przekazywane prowadzącemu księgę i nie są ujawniane do czasu zakończenia próby.
Kierownik Zakładu Treningowego zobowiązany jest do przedstawienia wyników oceny w przeddzień próby. Oceniając charakter i temperament Kierownik Zakładu Treningowego bierze pod uwagę to, że:
- Charakter jest to zespół cech psychicznych, właściwych danemu koniowi, które przejawiają się w jego świadomym działaniu. Wyrazem charakteru konia jest również jego stosunek do innych koni oraz ludzi. W populacji można wyróżnić między innymi: konie łagodne lub gwałtowne, łatwe lub trudne w obsłudze, odważne lub tchórzliwe, przyjazne lub złośliwe. Poważnymi wadami charakteru z punktu widzenia użytkowości są trudności w obsłudze, agresja w stosunku do ludzi i innych koni, brak ambicji i woli walki u koni sportowych.
- Temperament jest to usposobienie konia wyrażające się w jego reakcjach psychonerwowych na wydarzenia świata zewnętrznego. Reakcje te mogą mieć różne natężenie, szybkość i różny czas trwania. Dlatego też można rozróżnić kilka typów temperamentu, biorąc pod uwagę łatwość reakcji pobudzania i hamowania na czynniki zewnętrzne. Z punktu widzenia częstych kontaktów z człowiekiem najlepiej, aby koń charakteryzował się zrównoważonym temperamentem.
Podsumowanie próby dzielności ogierów śląskich
Lp. | Cecha | Ocena kierownika ZT | Ocena obcego powożącego | Ocena komisji | Waga cechy | Maksymalna liczba punktów w ocenie końcowej |
1. | Charakter i zachowanie | 10 | 1 | 10 | ||
2. | Przydatność do użytkowania zaprzęgowego | 10 | 0,5 | 5 | ||
4. | Stęp w zaprzęgu | 10 | 0,5 | 5 | ||
5. | Kłus w zaprzęgu | 10 | 0,5 | 5 | ||
6. | Ocena obcego powożącego | 10 | 1,5 | 15 | ||
7. | Ujeżdżenie | 10 | 1,5 | 15 | ||
8. | Próba szybkości w kłusie | 10 | 1,5 | 15 | ||
9. | Próba wytrzymałości | 10 | 1,5 | 15 | ||
10. | Próba szybkości w stępie | 10 | 1,5 | 15 | ||
Ogółem | 100 |
Wszystkie cechy są oceniane w skali 10-punktowej. Wynik końcowy stanowi suma uzyskanych w poszczególnych elementach próby punktów bonifikacyjnych, przemnożonych przez wagi tych cech.
Przedziały punktowe dla poszczególnych ocen ustala się według zasady:
Ocena | Punkty |
Wybitna | x+2SD i więcej |
Bardzo dobra | x+SD do x+2SD-0,01 |
Dobra | x do x+SD-0,01 |
Dostateczne | x-SD do x-0,01 |
Niedostateczna | x-SD-0,01 i mniej |
gdzie x stanowi średnią arytmetyczną ocenianej stawki, a SD – odchylenie standardowe ocen ogierów.
Ogier zdaje próbę, jeżeli uzyskał ocenę co najmniej dostateczną. Podczas próby dzielności stosowane są różne progi selekcyjne dla dwu typów ogierów (stary, nowy). W przypadku koni rasy śląskiej reprezentujących stary typ, próg konieczny do wpisania ogiera do księgi stadnej zostaje obniżony do poziomu x-1,25 SD.
Ogier, który został wycofany z treningu z powodu kontuzji i/lub choroby może przystąpić do powtórnego treningu i próby w roku następnym, bez obniżania wyniku końcowego, pod warunkiem, że spełnia wymagania dotyczące wieku. W takim przypadku właściciel ogiera jest zobowiązany pokryć całkowite koszty ponownego treningu.